جزیره آشوراده
شمال ایران با داشتن طبیعتی سر سبز و باصفا و جاذبه‌های بسیار، یکی از مهمترین مقاصد گردشگری در کشور به شمار می‌رود . اما این منطقه برخلاف جنوب و دریای خلیج فارس جزایر متعدد و متنوعی ندارد . تنها جزیره موجود در شمال؛ جزیره آشوراده است که جزء جاهای دیدنی استان گلستان به شمار می‌رود . این جزیره که خالی از سکنه و متروکه است علاوه بر اینکه یک جاذبه طبیعی به شمار می‌رود به دلیل داشتن اهمیت تاریخی و اقتصادی جایگاه ویژه‌ای پیدا کرده است . در ادامه با مجله گردشگری بلیط اینجا همراه باشید تا شما را با جزیره آشوراده بیشتر آشنا کنیم .
آشوراده کجاست؟
اشاره کردیم که جزیره آشوراده از جاذبه‌های گردشگری استان گلستان است که برای رفتن به آن باید با استفاده از قایق موتوری از طریق بندر ترکمن به این منطقه بروید . آشوراده ۱۰ کیلومتر با بندر ترکمن فاصله دارد و در بخش شرقی شبه جزیره میانکاله واقع شده است . این منطقه به دلیل اهمیتی که در زمینه حیات وحش دارد یکی از تالاب‌های مهم دنیا محسوب می‌شود که در سال ۱۳۵۹ در لیست ۵۹ منطقه بین المللی ذخایر طبیعی به ثبت رسید . در واقع آشوراده از سه جزیره تشکیل شده که با بالا آمدن سطح آب دو تای آن از بین رفته است . وسعت اولیه این منطقه ۱۲۰۰ هکتار بوده در صورتی که در حال حاضر تنها حدود ۴۰۰ هکتار از آن باقی مانده .
معرفی جزیره آشوراده
جزیره آشوراده پس از سال ۷۲ اغلب ساکنین خود را از دست داد . علت این اتفاق هم سیل شدیدی بود که در این سال اتفاق افتاد . در حال حاضر تنها برخی از صیادان و کارکنان سازمان شیلات در این منطقه سکونت دارند . ارتفاع این جزیره از سطح دریاهای آزاد ۲۶ متر است . جزیره آشوراده به دلایل متفاوت و متعددی دارای اهمیت است . یکی از این دلایل این است که یکی از ذخیره‌گاه‌های زیست کره در جهان است که به ثبت بین‌المللی رسیده .
همچنین در لیست کنوانسیون جهانی رامسر به عنوان یکی از مهمترین تالاب‌های جهان شناخته شده . از طرفی جایگاه مهمی برای حیات وحش محسوب می‌شود . به عنوان مثال ۴۰ درصد از خاویار کشور از این جزیره تامین می‌شود و به دلیل داشتن خاویارهای مرغوب شهرتی جهانی پیدا کرده . به علاوه انواع ماهی‌ها از جمله سفید ،کپور ،تاس ماهی، اوزون برون،فیل ماهی و … در این منطقه قابل صید است .
علت نامگذاری؟
عبارت آشوراده یک عبارت ترکمنی است که از دو بخش آشیر و آدا تشکیل شده است که به معنی جزیره آشور می‌باشد .همچنین به این منطقه مال آشیر هم می‌گویند . علت آن هم این است که در زمان‌های گذشته از نظر دامداری اهمیت زیادی داشته . مردم دام‌های خود را از ساحل با قایق به این منطقه می‌بردند . در گویش محلی مال به معنی دام و آشیر به معنای مصدری رساندن است .
تاریخچه جزیره آشوراده
از نظر تاریخی این منطقه حوادث گوناگون و اتفاقات مهمی را پشت سر گذاشته است . با توجه به موقعیت جغرافیایی و طبیعی زیستگاهی جزیره در طول تاریخ مورد توجه بسیاری بوده است . برخی از محققان می‌گویند آشوراده همان جزیره آبسکون است که سلطان محمد خوارزمشاه در زمان حمله مغول به آن گریخت و در همان جا از دنیا رفت. از طرفی این جزیره در دوران حکومت صفویان به عنوان یک شکارگاه مهم مورد استفاده قرار می‌گرفته است .
در آن دوران درباریان دژها و قلعه‌های متعددی در این منطقه ساختند . البته این را هم بگوییم که تا قبل از حکومت قاجار نام این جزیره در هیچ کتاب تاریخی یا سفرنامه‌ای ذکر نشده . برخی دیگر می‌گویند آشوراده به دستور پتر کبیر ساخته شده تا مرزهای روسیه را گسترش دهد و بر شمال ایران چیره شود اما با مرگ او آغاز حکومت نادرشاه هدفش محقق نشد و روس‌ها مجبور به عقب نشینی از این منطقه شدند . همین اتفاق منجر به توقف تجارت بین ایران و روس شد .
آشوراده در دوران قاجار
این منطقه در دوره قاجار از مناطق مورد مناقشه سیاسی میان ایران و روسیه بوده است که به درگیری‌هایی بین ترکمن‌های حامی ایران و ترکمن‌های حامی روسیه می‌انجامیده . در دوره محمد شاه قاجار راهزنان و دزدان دریایی در مناطق شبه جزیره میانکاله سکونت داشتند . در پی اتفاقات و شورش‌هایی محمد شاه تصمیم می‌گیرد ترکمن‌ها را سرکوب کند و اما از آنجایی که آنها در جزیره آشوراده سکونت داشتند برای رسیدن به آنها نیاز به کشتی جنگی داشته . به همین دلیل از روس‌ها کمک می‌گیرد .
روس‌ها طبق معاهده‌ای که بین ایران و آنها برقرار می‌شود حق این را پیدا میکنند با کشتی از راه دریای کاسپین شورشیان را سرکوب کنند . آنها از این فرصت طلایی استفاده میکنند و به سرعت ۵ کشتی جنگی خود را در ساحل اشوراده مستقر کرده و وارد این منطقه می‌شوند. به محض ورود شبه جزیره میانکاله را تصرف میکنند و پایگاه نظامی خود را در این منطقه ایجاد میکنند . بعد از این اتفاق روس ها تا سالیان سال این جزیره را تحت اشغال خود داشتند و در آن بناهای مختلفی برای خود ساخته‌اند که در حال حاضر هیچ کدام از آنها باقی نمانده است .
درگیری‌های ایران و روسیه بر سر این جزیره در زمان حکومت ناصرالدین شاه وزارت امیرکبیر به اوج خود میرسد . در نهایت پس از سقوط تزارها و تشکیل شوروی عهدنامه مودت ایران و روسیه به امضا میرسد .بر اساس آن روس ها متعهد می‌شوند که به اشغال خود در اشوراده پایان دهند .
پوشش گیاهی و جانوری آشوراده
جزیره آشوراده از نظر پوشش گیاهی تنوع چندانی ندارد . در این منطقه می‌توان بوته‌های تمشک ،نوعی خار خودرو و درخت انار ترش را دید . همچنین در اسناد تاریخی ذکر شده که کشت خرما ، پنبه و نیشکر نیز در این جزیره روی داده است . اما در حال حاضر به غیر از درختان میوه موجود در منازل قدیمی پوشش زراعی خاصی در آن به چشم نمی‌خورد .
اما از نظر زیستگاه جانوری انواع حیوانات مانند شغال ،روباه، خرگوش، ماهی، قرقاول ،کبک ، گراز، نوعی اسب وحشی و… در آن وجود دارد . همچنین انواع پرندگان دریایی مهاجر و غیر مهاجر مانند کاکائویی، گیدانشاه، چوب پا، پرستوی دریایی ،انواع قو ،اردک ،فلامینگو ،پلیکان ،غاز و …. نیز در این منطقه زندگی میکنند.
دیدنی های جزیره آشوراده
شاید بتوان گفت مهمترین جذابیت جزیره آشوراده تماشای پرندگان مهاجر و بومی در آن است . همچنین سکوت این منطقه و گوش دادن به صدای دریا در آرامشی کم نظیر از دیگر جذابیت‌های آن است . گردشگران در این منطقه می‌توانند با صید ماهی، عکاسی از مناظر طبیعی، شنا و آبتنی ،اسب سواری با اسب‌های ترکمن ،قایق سواری دور جزیره و … تجربه ای به یاد ماندنی برای خود ثبت کنند .
اگر هم اهل بازارگردی و خرید هستید بازارچه‌های بندر ترکمن که در مسیر رسیدن به جزیره آشوراده وجود دارد تنوع زیادی از انواع ماهی‌ها، برنج، خاویار تا صنایع دستی، گلیم و فرش و لباس‌های محلی دارد . همچنین وجود یک پل چوبی در ورودی جزیره ، ویرانه‌هایی از دژهای صفوی و قلعه نظامی که توسط روس‌ها در دوران اشغالشان ساخته شده و به دست رضاخان بازسازی شده است از دیگر دیدنی‌هایی است که می‌توانید در این منطقه بازدید کنید .
بهترین زمان سفر به این جزیره
جزیره آشوراده هم مانند اغلب نقاط شمالی کشور در نیمه دوم سال بیشتر روزهایش بارانی و مرطوب است . بنابراین اگر می‌خواهید از بارش‌های سنگین این منطقه و سرمای هوا در امان باشید اوایل بهار تا اواخر تابستان زمان مناسبی برای سفر به آن است . البته اگر قصد تماشای پرندگان مهاجر را دارید باید فصل زمستان به این جزیره رفته و سرمای هوا را به جان بخرید .
برای تهیه بلیط با بهترین شرایط و مناسب ترین قیمت به سایت بلیط اینجا مراجعه کنید .