باغ گیاه شناسی ملی ایران
تهران ؛ پایتخت ایران به دلیل وسعت زیاد و جمعیت بالا عموماً تصویر شلوغ و پر از هیاهو و هرج و مرج در ذهن غالب مردم پیدا کرده است . شاید کمتر کسی به آن وجه از این کلان شهر که پر است از دیدنی‌ها و جاذبه‌های تماشایی توجه کند . یکی از این جاذبه‌ها باغ گیاه شناسی ملی ایران است که جزو ۱۰ باغ برتر دنیا محسوب می‌شود . بنابراین اگر از آن دسته افرادی هستید که عاشق گل و گیاه اند و با دیدن گونه‌های مختلف گیاهی و کسب اطلاعاتی از آنها به وجد می‌آیید حتماً از باغ گیاه شناسی تهران دیدن کنید . در ادامه در مجله گردشگری بلیط اینجا این باغ را که یکی از مهمترین جاهای دیدنی تهران است به طور مفصل به شما معرفی خواهیم کرد .
معرفی باغ گیاه شناسی تهران
مجموعه گیاه شناسی ملی ایران بزرگترین و زیباترین باغ گیاه شناسی در خاورمیانه است که ۱۵۰ هکتار مساحت دارد . وجود ۶ دریاچه ، دو آبشار ، رودخانه ، جویبار و وتنوع بی‌نظیری از گونه‌های مختلف گیاهی مناطق مختلف ایران و جهان باعث شده این باغ به شایستگی در صدر قرار بگیرد .
عملیات طراحی و احداث مجموعه گیاه شناسی در سال ۱۳۴۸ زیر نظر تعدادی از کارشناسان ایرانی و خارجی آغاز شد و در حال حاضر زیر نظر موسسه تحقیقات جنگل‌ها و مراتع کشور اداره می‌شود . در باغ گیاه شناسی ملی ایران ۳۰۰۰ گونه درخت ، درختچه و گل در کنار کلکسیون کم نظیری از گیاهان جهان نگهداری می‌شود . این مجموعه شامل بخش‌های مختلفی از جمله گلخانه‌ها ، موزه حشرات ، باغ صخره‌ای ، باغ ایرانی و … است که بازدید از هر کدام به نوبه خود جذابیت خاصی دارد . مرکزیت دریاچه با ترکیب انواع گیاهان از جمله گونه‌های سوزنی برگ ، خزان شونده ، درختچه‌های گلدار و همیشه سبز از جمله ویژگی‌های باغ گیاه شناسی ملی ایران است .
باغ گیاه شناسی ملی ایران کجاست؟
همانطور که در مقدمه هم اشاره کردیم مجموعه گیاه شناسی از جاهای دیدنی تهران است که در اراضی چیتگر و در شمال غربی پایتخت ایجاد شده . این مجموعه در دامنه جنوبی رشته کوه البرز و در حاشیه اتوبان تهران_ کرج قرار دارد .
بخش‌های مختلف باغ گیاه شناسی ملی ایران
گفتیم که باغ گیاه شناسی ملی ایران از بخش‌های متعددی تشکیل شده است . در هر کدام از این بخش‌ها گونه‌های مجزایی از گیاهان ایران و جهان به چشم می‌خورد . در ادامه به معرفی این قسمت‌ها خواهیم پرداخت .
رویشگاه‌های ایران
رویشگاه‌های ایران شامل ۷ مجموعه می‌شود که عبارتند از :
رویشگاه هیرکانی
در این بخش از مجموعه که از مهمترین و قدیمی‌ترین قسمت‌های جنگلی موجود در باغ گیاه شناسی ملی ایران است گیاهان علفی و چوبی مناطق جلگه‌ای و میان بند ارتفاعات جنگلی خزر جمع آوری و کاشته شده است . وجود ۶۴ گونه درختی و درختچه‌ای و ۲۹ تیره گیاهی در این مجموعه ۸ هکتاری و دریاچه یک هکتاری آن باعث جذابیت این قسمت از باغ شده . برای شبیه‌سازی بخش رویش‌های هیرکانی به جنگل‌های شمال ایران از خاک جنگل‌های شمال استفاده شده و سیستم آبیاری دو رودخانه در این قسمت جاری است که به رطوبت و طراوت هوا کمک می‌کند .
رویشگاه ایرانی تورانی
این قسمت از باغ گیاه شناسی ملی ایران یکی از پهناورترین رویشگاه‌های مجموعه است که بخش وسیعی از فلات مرکزی و شرقی ایران را در بر می‌گیرد . اقلیم این رویشگاه خشک و نیمه خشک با بارندگی کم و تنوع گیاهی و جانوری منحصر به فرد است .
رویشگاه زاگرس
یکی دیگر از هفت رویشگاه ایرانی ، رویشگاه زاگرس است که به شکل تپه ماهور و در مساحتی سه هکتاری ایجاد شده . پروژه ساخت این قسمت از باغ گیاهشناسی از سال ۶۷ آغاز و در حال حاضر زیر مجموعه ناحیه رویشی ایرانی_ تورانی محسوب می‌شود . در رویشگاه زاگرس گونه‌های چوبی و علفی جنگل‌های زاگرس شامل ۶ قطعه وجود دارد که با استفاده از باغ راه‌های سنگ فرش شده از یکدیگر جدا می‌شوند . سه گونه اصلی بلوط ایرانی ، مازودار و ویول از عناصر اصلی درختی این رویشگاه است .
رویشگاه البرز جنوبی
این بخش از باغ گیاه شناسی ملی ایران به عنوان ذخیره‌گاه ژنتیکی نقش حائز اهمیتی در حفظ گونه‌های گیاهی انحصاری البرز جنوبی دارد . در این قسمت ۲۴۰ نوع گونه گیاهی از جمله گلابی وحشی ، سماق ، زالزالک ، بید ، بادام و …به چشم می‌خورد . همچنین وجود تپه ماهورها ، دره‌ها ، چشمه‌ها ، رودها ، آبشارها ، آبگیرها و … باعث شده چهره طبیعی البرز در این رویشگاه به نمایش درآید .
گلخانه جنوب ایران
در بازدید از این قسمت باغ گیاه شناسی ملی ایران انگار واقعاً به جنوب کشور رفته‌اید . این بخش از سه مجموعه مجزا تشکیل می‌شود که شامل درختان مانگرو در قسمت ابتدایی گونه‌های درختی جنوب مثل نخل و کنار و کهور در قسمت میانی و درختچه‌هایی مثل نیلوفر درختی و درمان عقرب در بخش آخر می‌باشد .
باغ پیاز ایرانی
یکی دیگر از دیدنی‌ترین بخش‌های این مجموعه باغ پیاز ایرانی است که شامل گیاهان متنوع و متعدد پیازدار بومی کشور می‌باشد . این قسمت ۲۱۰۰ متر مساحت دارد و برای حفظ ۲۹ گونه گیاهی موجود در آن در برابر حیوانات مزاحم حصاری فلزی دور تا دور آن نصب شده .
باغ میوه‌های ایرانی
یکی دیگر از دیدنی‌ترین مجموعه‌های بومی باغ میوه های ایزانی است . در این مجموعه بیش از ۳۴۶ نوع میوه بومی ایران از جمله : آلبالو ، گیلاس، آلو ،به، پسته، توت، زردآلو ،سیب ،انگور، انجیر، زالزالک و بسیاری میوه‌های دیگر وجود دارند . این قسمت از نظر آموزشی و پژوهشی نیز حائز اهمیت است و در حفظ ذخیره ژنتیکی کشور و تکثیر گونه‌های میوه بومی در حال انقراض موثر بوده .
رویشگاه‌های جهان
علاوه بر رویشگاه‌های ایران بخش گسترده‌ای در زمینه رویشگاه‌های جهان در باغ گیاه شناسی ملی ایران احداث شده است . که شامل رویشگاه اروپا، رویشگاه قفقاز ، رویشگاه هیمالیا ، چمنزارهای آمریکا ، رویشگاه چین و ژاپن می‌باشد . در هر یک از این مجموعه‌ها بازدید کنندگان می‌توانند شاهد یک باغ کوچک از گیاهان و پوشش گیاهی مناطق ذکر شده باشند .
کلکسیون‌های موضوعی
در باغ گیاه شناسی ملی ایران مجموعه‌های موضوعی مهم و دیدنی وجود دارند . این کلکسیون‌ها ۸ عدد هستند که عبارتند از :
قطعه آموزشی و نمایشی
باغ سیستماتیک
باغ گیاهان صنعتی و دارویی
آربراتوم
جنگل و گردشگاه
باغ صخره‌ای و گیاهان زینتی
میدان مرکزی باغ رز و ۴ باغ ایرانی
پهن برگان همیشه سبز
باغ‌های اقماری هر کدام ویژگی‌ها و موضوعات خاص خود را دارند . این باغ‌ها که تعدادشان در مجموعه گیاه شناسی ملی ایران زیاد است شامل : باغ گیاه شناسی نوشهر ، باغ گیاه شناسی زاگرس در خرم آباد ، باغ گیاه شناسی فدک در دزفول ، باغ گیاهی دارویی در همدان ، باغ گیاهان کویر کاشان یزد و … می‌شوند .
بهترین فصل برای بازدید از باغ گیاه شناسی ملی ایران
بسیاری بر این باورند که فصل پاییز مناسب‌ترین زمان برای بازید در این مجموعه کامل و کم نظیر است . چرا که در این زمان مناظر باغ بسیار دیدنی و حیرت انگیز می‌شود . همچنین فصل بهار اوج سرسبزی ، سرزندگی و طراوت این مجموعه است . اما اگر اهل پایتخت نیستید و سفرتان به این کلان شهر در فصل‌های تابستان یا زمستان بود باز هم بازدید از این جاذبه دیدنی را از دست ندهید . چرا که در این زمان هم زیبایی‌های خاص خود را دارد .
درباره تهران در مجله گردشگری بلیط اینجا بیشتر بخوانید :
کاخ های تهران؛ قصه‌گویی به زبان تصویر
بهترین کافه کتاب های تهران کجاست؟
مناسب‌ترین مکان‌ها برای سفر تابستانه و آب تنی در اطراف تهران
…