معرفی غار کتله خور زنجان
استان زنجان جاذبه‌های گردشگری بسیاری دارد که یکی از آنها غاری طبیعی و شگفت انگیز به نام غار کتله خور است . این جاذبه ی طبیعی و دیدنی برای علاقه‌مندان به غارنوردی و بازدید از مکان‌های شگفت انگیز بسیار جذاب و به یاد ماندنی است . کتله خور با داشتن قندیل‌های رنگی و شفاف ، مجسمه‌های آهکی و طبقات زیاد در دنیا بی‌نظیر است . برای آشنایی بیشتر با این پدیده راز آلود و شگفت انگیز طبیعت ؛ مطلب معرفی غار کتله خور زنجان را در مجله گردشگری بلیط اینجا دنبال کنید .
غار کتله خور کجاست؟
کتله خور در استان زنجان و در ۱۵۵ کیلومتری جنوب مرکز استان قرار گرفته . شهرستان خدابنده و شهر گرماب میزبان این جاذبه سحرآمیز و تماشایی است . اگر از تهران برای بازدید از کتله خور میروید باید از طریق اتوبان قزوین_ زنجان وارد شهرستان ابهر شده .و سپس مسیر خود را به سمت شهرستان خدابنده و گرماب ادامه دهید .با رسیدن به شهر گرماب و طی مسافت کوتاه در جاده کتله خور به این غار خواهید رسید . هرچند از مبدا های دیگر مسیرهای دیگری برای رسیدن به این غار وجود دارد .
آشنایی با غار کتله خور
بسیاری از گردشگران و طبیعت دوستان معتقدند غار کتله خور زیباترین غار دنیا به شمار می‌رود . به علاوه کتله خور بعد از غار بعد از سون دونگ در ویتنام دومین غار وسیع دنیا می‌باشد . اما وسعت و زیبایی همه ی ماجرا و علت شهرت این غار نیست . بلکه قدمت و ویژگی‌های ژئولوژی آن نیز باعث شده منبع اطلاعات مهمی در زمینه دیرینه شناسی برای محققان باشد .این غار مانند همتای دیگرش در همدان از مهم‌ترین غارهای خشکی _آبی ایران است .که در کوه ساقیزلو قرار گرفته. اما تفاوت آن با غار علیصدر این است که علیصدر کاملاً آبی است اما کتله خور تقریباً خشکی است . همچنین آهک‌های غار زنجان خالص تر از آهک‌های علیصدر است. همین باعث شده زیباتر از آن به نظر برسد . یک نکته جالب در مورد این دو غار شواهدی است که نشان می‌دهد به یکدیگر متصل هستند .
بر اساس پیش‌بینی‌های محققان ؛غار کتله خور ۷ طبقه دارد که تاکنون سه طبقه آن کشف شده. زیبایی‌های این جاذبه طبیعی بسیار زیاد است . به ویژه بخش‌های گل کلمی و خوشه انگوری آن که چشم هر بیننده‌ای را محسور خود می‌کند . یک نکته مهم که در معرفی غار کتله خور زنجان باید به آن اشاره کنیم ؛پیوند عمیق این جاذبه با فرهنگ مردم محلی و روستاهای اطراف است . برای مثال رسمی در میان مردم گرماب و سایر روستاها وجود دارد که عروس داماد و مهمان‌ها بعد از اتمام عروسی به غار رفته و در آن جا به جشن و پایکوبی خود ادامه می‌دهند . آنها معتقدند این کار برایشان خوشبختی و برکت می‌آورد .
قندیل‌ها
شاید بتوان گفت اصلی‌ترین علت شهرت و مهم‌ترین عامل زیبایی غار کتله خور قندیل‌ها و بلورهای شفاف آن است . این قندیل‌ها در طی زمان و با گذشت میلیون‌ها سال در گذرگاه‌های اصلی و دالان‌ها شکل گرفته اند . رنگ آنها نیز به دلیل تفاوت در ناخالصی‌شان متنوع می‌باشد . از طرفی به عنوان ستون‌هایی عظیم نقش نگهدارنده سقف را نیز به دوش می‌کشند . شاید جذاب ترین و دیدنی‌ترین بخش‌های غار همین ستون ها باشند .
تاریخچه غار کتله خور
وقت آن رسیده که در معرفی غار کتله خور زنجان به سراغ تاریخچه آن برویم . گویا این جاذبه طبیعی را در سال ۱۳۰۰ گروهی از کوهنوردان ماهر کشف کرده اند و ۳۰ سال بعد توسط یکی از آنها به ثبت ملی رسیده است . اما قدمت غار چیزی شگفت انگیز و مربوط به ۱۲۰ میلیون سال پیش است . کشف ۸۰ اسکلت انسانی نشان می‌دهد که قسمت‌های ابتدایی آن محل زندگی انسان‌های اولیه بوده .هم اکنون نیز در بازدید از این غار می‌توانید این اسکلت‌ها را در همان محل از نزدیک مشاهده کنید .
گویا کتله خور هم مانند علیصدر در ابتدا یک غار آبی بوده . در مراحل شکل‌گیری طبقات آب آن به زیر زمین نفوذ کرده و تبدیل به یک غار خشکی شده است. منابع دیگری وجود دارد که قدمت این غار را به دوران سوم زمین شناسی یعنی حدود ۳۰ میلیون سال قبل نسبت می‌دهند. از آنجایی که فقط سه طبقه از هفت طبقه این غار کشف شده گردشگران فقط اجازه بازدید از مسیری تا ۲ کیلومتر داخل غار را دارند .که یک سوم کل آن را شامل می‌شود .
چگونگی شکلی گیری غار
شکل‌گیری غار کتله خور به این گونه بوده است که آب های زیرزمینی در سنگ‌های آهکی کوهی به نام ساقیزلو نفوذ کرده و به آرامی و تدریجی آهک های درون سنگ‌ها و صخره‌ها را شسته است . سال‌ها طول کشید تا نفوذ ذره ذره آب با ایجاد حفره‌هایی غاری این چنینی را شکل دادند . کتله خور در منطقه‌ای مستطیلی در مساحتی به ابعاد ۲۰۰۰ در ۱۵۰۰ متر مربع ایجاد شده است .
علت این نام گذاری؟
معنی کتله در لغت کوه کم ارتفاع و پست می‌شود و کتله خور به معنی خوردن به کتله‌های دیگر است . به طور کلی معنی این ترکیب این گونه می‌شود که این غار به غارهای کوچک دیگر منتهی می‌گردد . از طرفی کتل خور به معنی کوه‌های کم ارتفاعی است که خورشید از پشت آن طلوع می‌کند .کتله خورشید برای راحت بودن به کتل خور تبدیل شده است .
بخش های مختلف غار
همانطور که گفتیم وسعت این غار بسیار زیاد است و بخش‌هایی کشف شده آن به سه بخش اصلی تقسیم می‌شود . در ادامه به معرفی آنها خواهیم پرداخت .
بخش فرهنگی
قسمت جنوبی غار که اصلی‌ترین قسمت آن هم می‌باشد فرهنگی نام دارد که در واقع شامل دالانی است که از آن برای برگزاری مراسم‌های متفاوت استفاده می‌شود . این دالان هیچ راه خروجی نداشته و آنچه امروزه در آن به عنوان راه خروج وجود دارد به صورت مصنوعی کنده شده است . همانطور که پیشتر هم گفتیم محلی ها بعد از اینکه مراسم عروسی‌شان تمام شد و قبل از سر رساندن عروس داماد به منزلشان به این قسمت غار رفته. و در آنجا به رقص و پایکوبی می‌پردازند تا برکت به زندگی زوج جوانشان جاری شود .
تفریحی
بخش دیگر غار همان جایی است که گردشگران برای بازدید به آن می‌روند که چیزی حدود ۲ کیلومتر است . این بخش یک سوم فضای کلی غار را تشکیل می‌دهد .
ورزشی
آخرین قسمت فقط مخصوص غارنوردان و صخره‌نوردان حرفه ای است و حدود ۴ کیلومتر مسافت دارد . انتهای این قسمت دست نخورده باقی مانده و هنوز کسی آن را کشف نکرده است .
بهترین زمان برای بازدید از غار کتله خور؟
همانطور که حتما خودتان هم پیش بینی میکنید ؛فصل بهار بهترین زمان برای سفر و بازدید از جاذبه‌های مختلف است . غار کتله خور نیز از این قاعده مستثنا نیست . بنابراین اگر می‌خواهید در هوایی مطبوع و معتدل از این غار دیدنی بازدید کنید سه ماه اول سال زمان مناسبی برای سفر به این منطقه است . هرچند که در تابستان‌ها نیز فضای داخل غار خنک و مناسب است . اما زمستان‌ها دما در این غار به شدت کاهش پیدا می‌کند و شاید در روند بازدید و ماجراجویی‌تان تداخل ایجاد شود .
برای آشنایی بیشتر با جاذبه های گردشگی زنجان مطلب معرفی جاهای دیدنی زنجان را در مجله گردشگری بلیط اینجا دنبال کنید .