میهمان‌نوازی عراقی‌ها، به‌ویژه در ایام پیاده‌روی اربعین، زبانزد خاص و عام است . این مهمان‌نوازی گرم و صمیمانه، از دل فرهنگ غنی و ارزش‌های انسانی این مردم نشأت گرفته . با نزدیک شدن به ایام اربعین و راهی شدن خیل عظیم عاشقان اباعبدالله به سوی کربلا ما در این مطلب قصد داریم مواردی را در مورد آداب و رسوم میهمان‌نوازی عراقی‌ها در پیاده‌روی اربعین بررسی کرده و به شما متذکر شویم . با ما همراه باشید .
پذیرایی بی‌دریغ و کریمانه
غذا و نوشیدنی
اگر تجربه سفر اربعین را داشته باشید حتما شاهد بوده اید که عراقی‌ها با جان و دل از زائران پذیرایی می‌کنند . چادرهای پذیرایی در طول مسیر پر از انواع غذاها، نوشیدنی‌ها و میوه‌های فصل است .تا زائران بتوانند به راحتی مسیر طولانی را طی کرده وبه مقصد برسند . میهمان‌نوازی در فرهنگ عراقی‌ها یک وظیفه و افتخار است و آنها از پذیرایی از زائران لذت می‌برند. آنها با جان و دل برای زائران غذا و نوشیدنی تهیه می‌کنند و از هیچ تلاشی برای پذیرایی از آنها فروگذار نمیکنند.
محل استراحت
بسیاری از مردم عراق خانه‌های خود را برای استراحت زائران باز می‌کنند و امکانات اولیه مانند خوابیدن و استحمام را در اختیارشان قرار میدهند . آنها در این میزبانی لطف را تمام کرده و حتی با اشتیاق از شما میخواهند لباس هایتان را در اختیارشان قرار دهید . تا آن هارا شسته و شما را برای ادامه مسیر آماده کنند .
احترام به زائر
تقدیم هدایا
عراقی‌ها اغلب هدایایی کوچک مانند دستمال، آب معدنی، شکلات و… به زائران تقدیم می‌کنند .برخی از عراقی‌ها هم به زائران هدایایی مانند تسبیح، مهر، و یا کتاب هدیه میدهند.
برخورد آنها به گونه ایست که انگار شما در حال لطف هستید نه آنها !
کمک‌های داوطلبانه
بسیاری از مردم عراق در ایام پیاده‌روی اربعین به‌صورت داوطلبانه در خدمات‌رسانی به زائران مشارکت می‌کنند . این کمک ها شامل همه چیز میشود . کافی ست اراده کنید تا هرچه نیاز دارید در اختیارتان قرار دهند . عراقی‌ها به پیوندهای خانوادگی و قبیله‌ای بسیار اهمیت میدهند و زائران اربعین را به عنوان برادر و خواهر خود می‌پذیرند. برخی از افراد ماهر در زمینه پزشکی، به صورت رایگان به زائران خدمات درمانی ارائه میدهند.
آداب و رسوم خاص عراقی ها
بوسیدن سر: یکی از آداب رایج عراقی‌ها، بوسیدن سر زائر به‌عنوان نشانه احترام است .
دعوت به صرف غذا: عراقی‌ها اغلب زائران را به صرف غذا دعوت می‌کنند و از آنها میخواهند که از غذاهای محلی آنها بچشند.
آنها سعی می‌کنند با لبخند و گفتگوهای صمیمانه، خستگی راه را از تن زائر برطرف کنند.
نکاتی که زائران باید در سفر اربعین رعایت کنند
وقتی سخن از مهمانی رفتن میشود همیشه در کنار میزبان خوبی بودن، آدابی برای مهمان در نظر گرفته میشود. حال ما چندین سال است که در ایام اربعین مهمان مردم عراق هستیم و آنها به زیبایی رسم مهمان‌نوازی را برای ما به‌جا آوره‌اند . پس پسندیده است که ما هم در مقابل رسم و رسوم و آداب آنها را آموخته و به رسم ادب رعایت کنیم.
تشکر و قدردانی
ما هرساله در پیاده‌روی اربعین مدت زیادی سر سفره مردم عراق مهمان هستیم، پس شایسته است رسم تشکر و قدردانی از آنها را بیاموزیم. بیشتر مردم عراق یک‌سال کار کرده و پس‌انداز می‌کنند تا بتوانند در این ایام از زائرین پذیرایی کنند. آنچه که در ما در ایام اربعین می‌بینیم تمام توان آنها برای فراهم کردن بهترین امکانات برای پذیرایی از زائرین است. آنها عاشق شنیدن کلمه خادم الحسین از شما هستند پس پسندیده است که اگر از شما پذیرایی کردند با گفتن این جمله آنها را بسیار خوشحال کنید.
احترام به فرهنگ و آداب و رسوم
زائران باید به فرهنگ و آداب و رسوم مردم عراق احترام بگذارند .هیچ وقت بدون خداحافظی از موکب یا منزلی که مهمان آن بودید بودید خارج نشوید و با گفتن عباراتی مثل فی امان الله، مع اسلامه و الله ویاکم از آنها خداحافظی کنید. همانطور که ما در کشورمان آداب سفره و دعا را برای برکت سفره رعایت میکنیم، پس بهتر است این فرهنگ را در قبال میزبانان عراقی هم رعایت کنیم برای مثال وقتی از سر سفره بلند می‌شوید بلند بگویید: الله یدیمه(خدا دائمش کند) الله یزیده( خدا زیادش کند) سفره دائمه( سفرتون همیشه پهن باشد) از آنها تشکر کنیم. با یاد گرفتن همین عبارات کوتاه آداب مهمونی در عراق را بجا آورید. بهتر است با دادن هدایای کوچک از میزبانان عراقی که با تمام وجود ار ما پذیرایی می‌کنند تشکر کنیم.
از دیگر رسوم عراقی‌ها در زمان کشیدن غذا، گذاشتن گوشت یا مرغ با دست خود برای مهمان است و این را نشانه احترام می‌دانند، پس کار آنها را زیر سوال نبرید. اگر طعم غذای آنها باب میل شما نبود هرگز اظهار نظر نکنید و جلوی آنها دور نیاندازید آنها تمام تلاش خود را برای درست کردن بهترین غذا برای شما انجام داده‌اند.
پرهیز از تحمیل خود
زائران باید در پیاده‌روی اربعین از تحمیل خود به مردم عراق خودداری کنند. به‌یاد داشته باشید که مدت زمان مهمانی حداکثر ۴ تا ۵ روز است. هرگز بیش از آن در خانه و موکبی اقامت نکنید. همیشه خود را جای صاحب‌خانه و میزبان بگذارید. خیال نکنید که میزبان تا هر زمان که شما تمایل دارید باید از شما پذیرایی کند. زائران باید از ایجاد هرگونه مزاحمت برای مردم محلی خودداری کنند.
اگرچه عراقی ها در این ایام همه چیز را به وفور در اختیار زوار قرار میدهند اما از اسراف در استفاده از امکانات موکب‌ها خودداری کنید .
وظیفه بانوان در پیاده‌روی اربعین
خیل عظیمی از جمعیت زائرین پیاده‌روی اربعین را خانم‌ها تشکیل میدهند. با توجه به اینکه مردم عراق بر روی خانم‌ها حساسیت بالایی دارند، متناسب با آن آداب و رسوم و محدودیتهای خاصی برای خانم‌ها قایل هستند. سعی کنیم در ایام سفر این آداب و قوانین را رعایت کنیم. در کشور عراق آداب و قوانین ویژه‌ای برای خانم‌ها وجود دارد برای مثال؛ چفیه در فرهنگ عراق ویژه مردها است بنابراین پسندید ه نیست خانوم‌های ایرانی از چفیه استفاده کنند. به‌طور کلی در سفرهای زیارتی آرایش کردن وجهه قشنگی نداره حالا چه برسد که این آرایش در ایام اربعین و ایام عزای امام حسین باشد. پس بهتر است در این سفر آرایش نکرده و از زیورآلات کمتر استفاده شود .
توجه داشته باشید استفاده از چادر رنگی در فرهنگ عراق پسندیده نیست. پس به هیچ عنوان در این ایام چادر رنگی و لباس رنگی حتی در زمان استراحت در منزل نپوشید. علاوه بر این با توجه به اینکه مردم عراق خرید کردن را در این ایام بد می‌دانند سعی کنید خرید نکنید و اگر مجبور به خرید شدید، هرگز چانه نزنید این کارچهره خوبی از یک زن ایرانی بجا نمیگذارد .
وظیقه آقایان در پیاده‌روی اربعین
مردها همیشه بیشترین تعداد از زوار پیاده‌روی اربعین را تشکیل میدهند. پس بهتر است آقایان نیز بدانند که کشور عراق، کشوری با آداب و سنن متفاوت است. پس بهتر است به گونه‌ای عمل کنیم که موجب رنجش خاطر مردم بومی مهمان‌نواز کشور عراق نشود. پوشیدن دشداشه در فرهنگ عراق با شلوار بی احترامی به حساب می‌آید پس چنانچه دشداشه میپوشید، شلوار نپوشید. علاوه بر این، چفیه سفید مشکی که به آن اشماق می‌گویند برای مردم عراق بسیار حرمت دارد م فقط بزرگان قوم و عشیره آن را به سر می‌کنند پس بهتر است بجای پوشیدن اشماق، چفیه‌های رنگی دیگر بپوشید .
مردان به این نکته توجه کنند که هنگام میزبانی لزومی بر صمیمیت با خواهران عراقی، وجود ندارد. کما اینکه حتی ممکن است باعث ناراحتی نیز شود. اشتراکات این مسئله در عراق و ایران یکی است و رفتار عراقی‌ها مثل خانواده‌های مذهبی ایرانی بوده و حتی المقدور ارتباط نامحرم مورد پسند نیست. پس مراقب حریم محرم و نامحرم باشید.
آقایان به احترام ایام عزای سالار شهیدان سعی کنند از لباسهای جذب و رنگی حتی در زمان استراحت در منزل استفاده نکنند. با توجه به اینکه مردم عراق در ایام اربعین خیلی خرید نمیکنند و حتی معتقدند در ماه صفر نیز نباید خرید کرد. پس در شان ایرانی و زائر نیست چندین ساعت در بازار و درحال خرید و چانه زدن باشد .
اخبار و مطالب بیشتر درباره اربعین در مجله گردشگری بلیط اینجا :
مرزهای زمینی ایران و عراق برای سفر اربعین