خانه قدیری رشت
رشت یکی از جذابترین و دیدنیترین شهرهای ایران است که با داشتن جاذبههای تاریخی و تفریحی متعدد گردشگران زیادی را سالانه به سوی خود میکشاند . این جاذبه ها از انواع موزهها و خانههای تاریخی گرفته تا جاهای طبیعی دیدنی مانند تالاب عینک، پارک جنگلی سراوان و… را شامل میشود . ما در این مطلب از مجله گردشگری بلیط اینجا قصد داریم یکی از بناهای تاریخی این شهر یعنی خانه قدیری رشت را به شما معرفی کنیم .
این سازه که در قدیمیترین میدان شهر واقع شده است با حیاطی زیبا و باصفا و معماری خاص و تماشایی بسیار دیدنی و جذاب است . خانه قدیری با داشتن قدمتی طولانی در طول سالیان دراز استقامت خود را حفظ کرده و تصویری از معماری خاص با رعایت اصول زیبایی شناسی را به رخ میکشد. بنابراین اگر به گشت و گذار در محیطهای تاریخی و آشنایی با عمارت های دورههای پیشین علاقه دارید در سفرتان به استان گیلان و شهرستان رشت حتماً سری به این بنا هم بزنید .
خانه قدیری کجاست؟
خانه قدیری در استان گیلان شهرستان رشت و در قدیمیترین میدان این شهر یعنی سبزه میدان واقع شده است . به این صورت که نرسیده به سینمای سبزه میدان کوچهای بلند و بنبست وجود دارد که با وارد شدن به آن مجموعهای از خانههای ویلایی با حس و حالی تاریخی و قدیمی مقابل چشمتان ظاهر میشود .
خانه قدیری هم نرسیده به انتهای بنبست با دیوارهای آجر نما و درب چوبی خودنمایی میکند . در بازدید از این سازه تاریخی میتوانید از موزه گنجینه رشت و خانه میرزا کوچک خان جنگلی که در نزدیکی آن قرار دارد هم دیدن کنید . این نکته را در نظر داشته باشید که خانه قدیری رشت در ساعات اداری میزبان علاقه مندان است .
تاریخچه ی خانه قدیری رشت
در اواخر دوران قاجار حکمران گیلان که شخصی به نام محمد ولی خان تنکابنی سپهدار بود بنایی با شکوه ساخت که بعد از مرگ او در اختیار وراث قرار گرفت. اگرچه قدمت این بنا به دوره قاجار برمیگردد اما آن را در زمره ابنیه تاریخی دوره پهلوی قرار داده اند . این بنا تا سال ۱۳۴۴ در اختیار محمد حسن و نصرالله همدانی بود و در تیر ماه همان سال به دکتر فریدون نصیری فروخته شد. دکتر نصیری هم آن را به عنوان مهریه به همسرش اکرم قدیری اهدا کرد که نام امروز آن هم بر اساس همین است .
از سال ۱۳۶۹ تا ۱۳۸۱ هجری شمسی این بنا به عنوان اداره کل میراث فرهنگی استان گیلان مورد استفاده قرار گرفت و بعد از آن در فهرست آثار ملی به ثبت رسید . متاسفانه بخشهایی از قسمتهای داخلی خانه قدیری در اثر آتش سوزی که با بیاحتیاطی مالک رخ داده بود آسیب جدی دیده و درها و پنجرهها هم تا حدود زیادی سوخت . اما بعد از این حادثه با هزینه مالک و با نظارت سازمان میراث فرهنگی مرمت و بازسازی شد .
معماری خانه تاریخی قدیری
خانه قدیری در دو طبقه و در مساحتی حدود ۸۲۷ متر مربع بنا گردیده . البته زیربنای آن ۵۷۰ متر تخمین زده شده . در ساخت این خانه به فضای بیرونی آن اهمیت زیادی داده شده است .
خانه قدیری به گونهای ساخته شده که معماری آن دوره در آن به راحتی قابل تشخیص است . اسکلت این بنا از چوب میباشد و سقف شیروانی آن لمبرکوبی بوده . این طراحی در ساخت سقف مانع نفوذ آب به داخل میشده و در استحکام خانه نقش زیادی داشته است . همچنین در و پنجره آن از جنس چوب نراد روسی است که مقاومت بسیار زیادی در برابر پوسیدگی دارد.
قسمت بیرونی ساختمان از سفال ساخته شده و فضای داخلی هم با گچ پریها و شیشههای رنگی زیبایی مزین شده است . در طراحی چیدمان داخلی اصول زیبایی شناسی به تمامی رعایت گردیده. بعد از اینکه خانه قدیری بازسازی شد دیگر کف طبقه همکف چوبی نیست . لمبر کوبیهای طبقه دوم نیز جایش را به پارکت داده است .
جالب است بدانید در داخل ساختمان اصلی کتابخانه شامل کتابهای تخصصی مرمت، گردشگری و تاریخی وجود دارد و بسیاری این بنا را یک پژوهشکده میراث فرهنگی میدانند . همچنین اورسیها و گرههای چینی تالار مرکزی در طبقه دوم هنر معماری این بنا را در اعلاترین حد خود به رخ میکشد . این طبقه که سقفی بلند دارد به دلیل داشتن هوای خنک و مطبوع تابستان نشین خانه به شمار میرفته که در فصول گرم با بالا بردن پنجرههای ارسی و گردش هوا فضایی خنک داشته . طبقه همکف نیز که سقفی کوتاه دارد زمستان نشین محسوب میشده که در فصلهای پاییز و زمستان از آن استفاده میکردند .
کاربری امروزی خانه تاریخی قدیری
همانطور که پیشتر هم اشاره کردیم در سال ۱۳۶۸ این خانه تاریخی در اختیار اداره کل میراث فرهنگی گیلان قرار گرفت و مرمت شد. تا سال ۸۱ نیز این سازمان مالکیت خانه قدیری را به عهده داشت . اما پس از این سال که میراث فرهنگی گیلان به مکانی دیگر منتقل شد بنا به عنوان خانه پژوهشی در نظر گرفته شد که با داشتن کتابخانهای شامل کتابهای تخصصی مورد توجه پژوهشگران و دانشجوهای بسیاری در حوزه معماری ،مردم شناسی، تاریخ و گردشگری قرار گرفت .
محوطه خارجی خانه قدیری
خانه قدیری رشت هم مانند اغلب خانههای بازمانده از دوران قاجار و روزگاران قدیم حیاتی با صفا و بزرگ دارد که نسبت به بنای اصلی خانه در ارتفاع پایینتری قرار گرفته است . درب اصلی این خانه چوبیست و بعد از گذر از آن این حیات دیدنی مقابل چشمتان ظاهر میشود که با چند پله از جنس سنگ فرش میتوانید پا به آن بگذارید . نمای زیبای خانه در کنار آجرهای قدیمی درختان و درختچههای این حیات و حوض خزه بسته ی آن همگی تصویری از یک خانه اصیل تاریخی را برایتان خلق میکنند. در پشت عمارت هم یک حیات کوچک وجود دارد که از حیات اصلی خانه قدیمیتر است . به نظر میرسد این حیاط مرمت نشده و شکل و شمایل اولیه خود را دارد .
بهترین زمان سفر به رشت
همانطور که گفتیم رشت یکی از زیباترین شهرهای ایران است که در همه فصول سال میزبان گردشگران بسیاری است. اما با توجه به موقعیت جغرافیایی این شهر و هوای نسبتا شرجی که دارد بهترین زمان برای سفر به آن اوایل بهار یا پاییز است . در این زمان ها نه از سرمای سخت و یخبندانهای زمستان خبری است و نه از گرمای طاقت فرسا و شرجی هوا در تابستان .
برای آشنایی بیشتر با شهر زیبای رشت به مطالب زیر در مجله گردشگری بلیط اینجا مراجعه کنید :