جاذبه های گردشگری شوشتر
شهر شوشتر در استان خوزستان از قدیمیترین و تاریخیترین شهرهای کشورمان است که به خاطر داشتن منابع آبی بسیار بالا و سازههای آبی معروف جایگاه ویژهای پیدا کرده. شوشتر ۱۳ جاذبه دیدنی دارد که در میراث جهانی یونسکو ثبت شده است . معنی نام آن شوشتر یعنی خوبتر کاملاً برازنده این شهر است . با توجه به آب و هوای بسیار گرم این شهر فصل پاییز و زمستان زمان مناسبی برای سفر به این منطقه و بازدید از آن است . به همین بهانه تصمیم داریم در این مطلب به معرفی جاذبه های گردشگری شوشتر بپردازیم .تا با آشنایی بیشتر با این شهر دیدنی یک مقصد جذاب دیگر برای سفر در نیمه دوم سال به شما همراهان بلیط اینجا معرفی کنیم .
تاریخچه شوشتر
بر اساس کاوشهای یک باستان شناس فرانسوی سکونتگاهی در شوشتر پیدا شده که قدمت آن به بیش از ۱۰ هزار سال پیش برمیگردد و این مهر تاییدی بر قدمت و تاریخ دیرینه این شهر است. با توجه به حفاریهای انجام شده گویا این منطقه برای اولین بار بعد از مرگ اسکندر مقدونی توسط اقوام الیمائید اشغال شده است . بعد از آن هم این شهر بارها مورد حمله قرار گرفته . از جمله حمله مغولان و تیموریان . نادرشاه افشار یکی دیگر از مهاجمانی بود که به شهر شوشتر حمله کرد و فجایع زیادی در آنجا به بار آورد. بعد از مرگ نادرشاه هرج و مرجهای زیادی در شوشتر اتفاق افتاد و در زمان کریم خان زند نیز انواع شورش و درگیری در این منطقه روی داد که سبب از رونق افتادن کسب و کار و کشاورزی مردم آن شد.
نام شوشتر به معنی خوبتر تعبیر میشود اما بعضی دیگر آن را شه شاتر نیز مینامند و بر این باورند که این نام از واژه شوشا یا سوسا گرفته شده است. برخی دیگر از مورخان نظر جالبی در مورد شوشتر ارائه کردند. آنها بر این باورند که در دورانی از تاریخ بعد از اینکه شهر شوش ویران شد، مردم آن در شش فرسنگی این شهر منطقهای خوش آب و هواتر و حاصلخیزتر را پیدا کردند و آن را شوشتر نامیدند به معنی بهتر از شوش .
سازه های آبی شوشتر
سازههای آبی شوشتر از مهمترین آثار تاریخی این شهر است که قدمت آن به دوران داریوش و سده ۵ پیش از میلاد برمیگردد. این جاذبه گردشگری در فهرست جهانی یونسکو به ثبت رسیده و بر اساس شواهد در زمان هخامنشیان تا ساسانیان بر مبنای طرحی منحصر به فرد و هوشمندانه با مجموعه ای از پلها ،آسیابها ،آبشارها ،کانالها و تونلها برای جهت دهی به جریان آب در این منطقه ساخته شد . درست است که امروزه بخش کمی از این ساختار پیچیده باقی مانده اما بازدید از همین مقدار هم بسیار جذاب و حیرت انگیز است .چرا که ساخت چنین ساختار پیچیدهای آن هم در آن آن زمان امری خارقالعاده و منحصر به فرد است .
ساختار این سازهها نشان از نبوغ بالای سازندگان و دانش فنی زیاد آنها در حوزه مهندسی هیدرولیک و مدیریت آب دارد که تصویری واضح از تاریخ شوشتر را ارائه میدهد . آنها از طریق این سازه توانستند مانع از انحراف آب کارون و نهایت بهرهبرداری از این منبع الهی شدند .بر اساس اسناد این سازهها در دوره قاجار بازسازی و مرمت شدند .
برج کلاه فرنگی
یکی دیگر از جاذبههای گردشگری شوشتر کلاه فرنگی است که بخشی از سازههای آبی این شهر به شمار میرود .در مورد قدمت و کاربری این برج اطلاعات دقیقی در دست نیست. اما گویا این اثر باقی مانده از یک برج هشت ضلعی در دوره ساسانیان بوده است. شاید کاربری آن برای دیدبانی رودخانه و نظارت روی کار کارگران بوده باشد. البته بر اساس یک نظریه دیگر که قدمت برج را به زمان داریوش اطلاق میکند میتوان کاربری آن برای پیام رسانی بوده باشد. به این صورت که با روشن کردن آتش در شب و با زبان رمز پیام خود را به مناطق دیگر و برجهای دیگر تحت فرمانروایی داریوش بزرگ میرساندند .
خانه ی مستوفی
خانه مستوفی که امروزه به رستوران، عکاسخانه و موزه تغییر کاربری داده در بافت تاریخی شوشتر جای دارد و از دیدنیترین جاذبههای این شهر به شمار میرود . فضای تاریخی این خانه و حیاط زیبای آن با درختی پر بر و باشکوه که شاخههای آن روی نیمکتهای چوبی سایه انداخته شما را به دل تاریخ دوران قاجار میبرد .
محمدعلی مستوفی که یک تاجر ثروتمند در دوران قاجار بوده مالک اول این خانه است . معماری این بنا نیز که در زمان پادشاهی مظفرالدین شاه ساخته شده بر اساس سبک معماری در اواخر دوران قاجار است . یکی از جذابیتهای این بنای تاریخی این است که از میان آن میتوانید بند شادروان و رود شطیط را با چشماندازی زیبا ببینید . معمار این خانه حاج محمد تقی معمار بوده که نهایت دانش و هنر خود را در ساخت این بنا به کار گرفته است . خانه ی مستوفی در میدان باطنی شهر شوشتر بنا شده است .
قلعه ی سلاسل
قلعه سلاسل که بر روی یک صخره بسیار بزرگ بنا شده است. در واقع دژی مستحکم در دوران حکومت ساسانیان بوده که گویا همزمان با ساخت پل بند شادروان احداث گردیده . دور تا دور این بنا از شرق تا غرب خندقهایی برای جلوگیری از نفوذ دشمن و تامین آب مورد نیاز قلعه کنده شده بوده است .این قلعه تاریخی بارها مورد تعمیر و مرمت قرار گرفته . قلعه ی سلاسل نیز در میراث فرهنگی یونسکو ثبت شده .
تزئینات مینا و لاجوردی و طلا و کوشکهای باشکوه و پرهیبت از دیدنیهای حیرت انگیزی است که در این بنا با این قدمت طولانی به چشم میخورد . از نظر کاربری گویا این قلعه هم برای نظارت بر تقسیم آب و هم جهت فعالیتهای حکومتی و نظامی مورد استفاده قرار میگرفته است . اگرچه بخشهای زیادی از این سازه ی تاریخی از بین رفته اما آنچه که باقی مانده جزئی از میراث تاریخی گرانبهای کشورمان است .که حفظ و نگهداری آن بسیار مهم و حائز اهمیت میباشد .
پل بند لشکر
شهر شوشتر به خاطر داشتن منابع آبی بسیار و رود کارون پلهای زیادی دارد که یکی از آنها پل بند لشکر است . این پل در میدان شاهد این شهر و کنار امامزاده عبدالله قرار دارد. پل بند لشکر هم مانند بسیاری از بناهای شوشتر قدمتی طولانی دارد که به زمان حکومت ساسانیان برمیگردد . در ساخت این پل ۱۲۴ متری که ارتفاعی حدود ۸ متر دارد از مصالحی مانند سنگ و ساروج استفاده شده است .
این سازه تاریخی در گذشته یکی از دروازههای شوشتر بوده . اگرچه سازه ی اصلی این پل مربوط به دوران باستان است. اما طاقهای هلالی شکل آن نشان از معماری دوره صفویه دارد .از سیزده دهانه ی پل ۱۱ دهانه باقی مانده . معماری پل بندلشکر بسیار زیبا و دیدنی است . آجرهای این سازه به قدری ظریف و مرتب کنار هم چیده شده است که آدم را در قدمت آن دچار شک و تردید میکند. که چطور میشود در آن روزگار کهن پلی به این عظمت زیبایی، ظرافت و موزونی ساخت .
نهر داریون
نهر داریون، داریوش یا دارا نیز نام دارد چرا که در زمان داریوش هخامنشی حفر شدهاست . این نهر از رود شطیط جدا و دوباره به آن متصل میشود . سر دهانه ی نهر داریون در زیر قلعه سلاسل قرار دارد و گویا در گذشته به کمک میرابها از داخل قلعه کنترل میشده . این جاذبه ی تاریخی شوشتر نیز در سال ۲۰۰۹ میلادی در میراث جهانی یونسکو به ثبت رسیده است .
باغ خان
در حاشیه غربی رود گرگر باغی با صفا و دیدنی قرار دارد که از دوران قاجار به جای مانده . کانالها و آبشار آسیابهای شهر، آب مورد نیاز این باغ را تامین میکنند . در این باغ باصفا درختان میوه مختلف و درختچه گلهای زینتی مثل شاه پسند، لاله عباسی، رز گل کاغذی ،محمدی و … وجود دارند که فضای باغ را بسیار دیدنی و تماشایی کرده اند . مساحت باغ خان ۱۶۰۰ متر مربع است و درختان آن با نظمی خاص کاشته شده. نام باغ از محمد زمان خان مرعشی که یکی از خان های دوران قاجار بوده گرفته شده است . باغ خان در انتهای خیابان امام شرقی و محله بی بی دختران شهر شوشتر قرار دارد .
پل بند شادروان
یکی دیگر از جاذبههای گردشگری شوشتر که در زمان ساسانیان ساخته شده پل بند شادروان یا پل بند والرین و بند قیصر نام دارد . معمار این پل برانوش مهندسی رومی بوده است که آن را به طول ۵۰۰ متر روی عرض رودخانه کارون بنا کرده .
گویا این پل در گذشتههای دور ۴۴ دهانه بزرگ و ۴۳ دهانه کوچک داشته .اما متاسفانه امروزه چیز زیادی از آن باقی نمانده است . بخشهایی که روی رود کارون بوده تقریباً همگی از بین رفتند . گویا این پل به دستور شاپور اول و جهت آبرسانی به شهر شوشتر ساخته شده . تماشای غروب خورشید در این سازه تاریخی بازمانده از دوران باستان؛ تصویری غرورآفرین و زیبا مقابل چشمانتان می آفریند.
مسجد جامع شوشتر
آخرین جایی که در بررسی جاذبه های گردشگری شوشتر معرفی خواهیم کرد مسجد جامع این شهر است. که مکانی مهم برای گردهمایی اهالی آن به شمار میرود . معماری مسجد بسیار زیبا و دیدنی است و گچ کاری ها و کنده کاریهای هنرمندانهای در آن دیده میشود .
این مسجد بعد از مسجد جامع یزد، قدیمیترین مسجد جامع ایران است. که در مورد قدمت آن اختلاف نظرهایی وجود دارد .اما معماری ایوان، قوس طاقها و شبستان این احتمال را مطرح میکند که ساخت آن به دوره ساسانیان برگردد . از بنای اولیه آن فقط بقایایی از کتیبه و قسمتی از دیوار سمت قبله مناره و دیوار شرقی بین مناره و گلدسته باقی مانده و بقیه از بین رفته است .
جاذبه های گردشگری شوشتر بسیار زیاد است که ما در این مطلب سعی کردیم تعدادی از معروفترین آنها را به شما معرفی کنیم . تعدادی دیگر از جاذبههای گردشگری شوشتر عبارتند از : آرامگاه جرجیس، خانه معین التجار، آرامگاه یعقوب لیث صفاری، بند میزان ،چهارطاقی ، خانه گازر ،خانه امینزاده، خانه مرعشی ،کاروانسرای افضل و …